Trái thanh trà – đặc sản độc đáo của vùng đất Vĩnh Long

Thanh trà là một loại trái cây đặc sản Vĩnh Long. Nếu các bạn có cơ hội đến Vĩnh Long thì hãy nhớ mua trái thanh trà về làm quà tặng người thân.

1. Trái thanh trà là gì?

Thanh trà hay xoài mút tức Bouea macrophylla – một loài thực vật có hoa trong họ Đào lộn hột. Loài này được Griff mô tả khoa học đầu tiên năm 1841. Thanh trà bắt nguồn từ bán đảo Mã Lai và Java, sau đó lan dần sang nhiều địa phương trên thế giới.

Quả thanh trà còn được biết tới dưới những cái tên như xoài mút, sơn trà hoặc chanh trà. Loại trái cây đặc biệt này thuộc họ nhà cam quýt với hương vị chua nhẹ nhưng vẫn rõ vị ngọt ngào nơi cuống họng.

Thanh trà có hai hình dáng: thon dài hoặc tròn. Những trái sơn trà dài được phủ ngoài bởi lớp bột phấn trắng. Trong khi đó, loại sơn trà thường được bán trên thị trường với vẻ ngoài tròn ủng dễ thương thì có lớp vỏ căng bóng với sắc vàng mọng nước.

Tại Việt Nam, Thanh trà xuất hiện đầu tiên là ở vùng Bảy Núi (An Giang). Ban đầu chúng chỉ là một loài cây hoang dại, nhưng khi người ta phát hiện ra hương vị độc đáo của trái thanh trà thì họ đem về ươm mầm tại các khu vườn ở Vĩnh Long. Dần dần, cái tên này trở thành một đặc sản nổi tiếng và tạo nên nhiều nguồn lợi kinh tế cho người dân nơi đây.

Với kích thước cỡ trứng gà non nhỏ gọn trong lòng bàn tay, phần thịt bên trong mọng nước, tuy nhiên cơm (thịt quả) lại không nhiều vì hạt to. Khi còn non, thanh trà có lớp vỏ xanh mướt nhưng đến độ chín cây thì dần chuyển sang màu vàng cùng với mùi thơm thoang thoảng tỏa ra khiến ai cũng ngất ngây.

2. Tác dụng của quả thanh trà

Kích thích hệ tiêu hóa

Trái xoài mút là một loại thần dược hỗ trợ tiêu hóa hoàn hảo. Qủa thanh trà chứa hàm lượng dồi dào vitamin A, vitamin C và chất xơ mát lành. Chỉ với một trái thanh trà mỗi ngày, bạn sẽ không phải lo lắng về các căn bệnh như chướng bụng, táo bón.

Thúc đẩy quá trình giảm cân

Trái chanh trà vàng ươm kích thích khả năng hấp thụ dưỡng chất trong thực phẩm. Đối với những bữa cơm thường ngày, cơ thể sẽ chắt lọc và giữ lại cho bạn những gì tinh túy nhất. Bạn sẽ không gặp tình trạng ăn rất nhiều nhưng lại mau đói.

Khi sử dụng thanh trà, những dưỡng chất trong thực phẩm sẽ được hấp thụ hiệu quả. Những bữa ăn tuy ít calo những vẫn cung cấp cho bạn nguồn năng lượng để hoạt động cả ngày dài.

Sử dụng quả thanh trà để giảm cân là một trong những biện pháp khoa học, an toàn nhất. Bạn vừa được thưởng thức vị tươi mới và căng mọng của trái cây chín, vừa giảm thiểu được nỗi lo mắc bệnh béo phì.

Giảm thiểu nguy cơ ung thư và tiểu đường

Quả thanh trà có thể ăn trực tiếp, cũng có thể pha chế thành các loại nước, sinh tố. Theo nghiên cứu trên một nhóm những bệnh nhân tiểu đường sử dụng nước chanh trà. Sử ăn quả thanh trả, có một hợp chất tương tự insulin được tiết ra nhằm kiểm soát đường huyết một cách hiệu quả.

Cải thiện thị lực

Không chỉ chứa nhiều vitamin A, trong quả sơn trà còn có hoạt chất beta-carotene. Đây được coi là tiền chất của loại sinh tố nhóm A. Đối với cả người già và trẻ nhỏ, nhóm vitamin này đều mang lại những lợi ích tốt đẹp, đặc biệt với thị giác.

Nếu bạn thiếu hụt sinh tố A, đôi mắt sẽ dễ dàng trở nên mệt mỏi và tổn thương. Do đó, mỗi người đều cần bổ sung lượng vitamin A hợp lý để luôn được ngắm nhìn cuộc sống một cách rõ ràng nhất.

3. Một số bài thuốc từ quả Thanh trà

Chữa ho nhiều, có đờm

• Cơm Thanh trà 100g, rượu gạo 15ml, mật o­ng 30ml, chưng cách thủy cho chín nhừ, mỗi ngày ăn 1 lần.
• Cơm Thanh trà cắt nhuyễn cho vào bình, ngâm rượu, đậy kín 1 đêm, nấu nhừ, dùng mật o­ng trộn đều, ngậm nuốt thường xuyên.

Rối loạn tiêu hóa, thai phụ miệng nhạt, nước dãi trào ngược:

• Cơm Thanh trà 60g, ăn hết một lần, mỗi ngày ăn 3 lần.
• Nước Thanh trà mỗi lần dùng 50g, ngày 3 lần, dùng liền 5 ngày.
• Lấy 5-8 quả Thanh trà ép lấy nước, dùng lửa nấu đặc, thêm 500g mật o­ng, 100g đường phèn, 10ml nước gừng tươi, cùng nấu thành dạng cao, để nguội đựng trong lọ. Mỗi lần dùng 15ml, ngày 2 lần, dùng liền 5 ngày.

Hôi miệng, giải rượu:

• Cơm Thanh trà 100g, nhai nuốt dần dần.
• Thanh trà 1 quả lấy nước, vỏ quýt 10g, gừng tươi 6g, thêm đường đen lượng vừa, nấu chung, mỗi ngày dùng 1 liều, dùng liền trong 5 ngày.

Trướng bụng, ăn không tiêu dẫn đến tiêu chảy

Làm mứt Thanh trà 15g bằng cách: Rửa sạch vỏ, cạo bỏ lớp ngoài, cắt thành từng khúc. Nấu thanh trà trong nước sôi nấu một lát, vắt nước, ngâm trong đường 1 tuần. Lấy nước mứt nuốt dần, mỗi ngày 3 lần, dùng liền 5 ngày.

Say tàu xe, rối loạn tiêu hóa

Mứt Thanh trà 30-60g, nhai nuốt dần.

Đau khớp

Vỏ tươi 250g, gừng tươi 30g, cùng băm nhuyễn, đắp tại chỗ, mỗi ngày thay 1 lần.

Dị ứng ngoài da, mần ngứa

Thanh trà 1 quả, cắt bổ nguyên quả, nấu nước thoa rửa tại chỗ, mỗi ngày làm 3 lần, đồng thời có thể ăn 60g, mỗi ngày 3 lần.

Thoát vị bẹn, sa đì

Hạt Thanh trà 15g, băm nhuyễn nấu nước uống, ngày uống 1 lần vào sáng và chiều.

Bong gân, sưng khớp do lạnh, chấn thương
Lá Thanh trà không kể liều lượng, nướng chín để nắn, xoa bóp hay nấu nước xông và ngâm tại chỗ.

Xem thêm:

• Tìm hiểu về đặc sản bưởi Năm Roi Vĩnh Long
• 10 món ăn đặc sản Vĩnh Long sản nhất định phải thử